Nhìn vào Quy hoạch chung xây dựng Thủ đô đến năm 2030 và tầm nhìn đến năm 2050, nhiều người nhận định: Một khối lượng công trình khổng lồ… Thành phố cần phải đưa kỷ luật quy hoạch vào quá trình thực hiện, nếu không Thủ đô rất dễ trở thành “phố huyện” vào năm 2030.

Đông đảo người dân xem Quy hoạch chung xây dựng Thủ đô đến năm 2030 và tầm nhìn đến năm 2050. Ảnh: QH

Đừng để Hà Nội thành “phố huyện”

Ngay từ ngày đầu được công bố, đồ án Quy hoạch chung đã thu hút được sự quan tâm của đông đảo người dân. Hàng ngàn người kéo đến Cung Triển lãm quy hoạch quốc gia để tận mắt được chiêm ngưỡng diện mạo của Thủ đô trong tương lai. Xem xong, ai nấy cũng vui nhưng đều lo lắng, với khối lượng công trình như trong bản quy hoạch thể hiện thì đến năm 2030, thành phố có giải quyết được hết để Hà Nội lung linh như những gì đã trưng bày.

Ngay trong buổi sáng của ngày đầu mở cửa (1/8), ông Hà Mạnh Hùng, giảng viên Trường đại học Mỏ - Địa chất đã có mặt tại Cung Triển lãm quy hoạch quốc gia để được tận mắt thấy sơ đồ Quy hoạch chung xây dựng Thủ đô. Nhìn từng phân khu thật kỹ, ông Hùng tỏ ra đồng tình và cho rằng quy hoạch sẽ giúp Thủ đô có một lộ trình phát triển lâu dài và ổn định. Nhưng ông Hùng cũng cho rằng thành phố cần có cơ chế chi tiết để vận hành và quản lý các công trình nằm trong bản quy hoạch một cách chặt chẽ, nghiêm túc về mặt kiến trúc, chất lượng công trình và cả thời gian thực hiện... Bởi chỉ cần một dự án trong quy hoạch chậm tiến độ hay sai lệch về mặt kiến trúc như thiết kế ban đầu sẽ kéo theo hàng loạt các dự án khác trong bản quy hoạch chung bị thay đổi...

Còn bà Nguyễn Thị Hải Yến, cán bộ Công ty Tư vấn thiết kế Việt Nam cho biết: "Nhìn vào quy hoạch chung, tôi không thể chê được điều gì. Tuy nhiên, vấn đề tôi lo ngại là thành phố có thực hiện được quy hoạch này đúng với mốc thời gian đã đề ra. Trong quá khứ Hà Nội đã có rất nhiều các dự án bị bỏ dở thậm chí sau khi vận hành qua hành chục năm vẫn không thể hoành thành chỉ vì kỷ luật quy hoạch không được tôn trọng. Điều này không chỉ gây lãng phí mà còn kéo lùi sự phát triển của cả một khu vực dân cư."

Bà Yến nêu ví dụ, khu đô thị Nam Thăng Long (huyện Từ Liêm) nằm đối diện với công viên Hòa Bình là một điển hình. Trong bản quy hoạch xây dựng khu đô thị này có cả các trung tâm dịch vụ, thế nhưng người ta lại chỉ chú trọng xây dựng các căn biệt thự, còn các khu dịch vụ bỏ ngỏ không xây dựng. Hậu quả là đã hơn 10 năm kể từ ngày hình thành đến nay, khu đô thị này vẫn không có mấy người dân chuyển về ở. Hiện khu đô thị như một dãy nhà hoang dù kinh phí đầu tư vào đó là không nhỏ.

"Chính vì vậy khi vận hành quy hoạch chung xây dựng Thủ đô, nếu thành phố không tôn trọng khung thời gian và tính đồng bộ của các dự án thì không gian Hà Nội sẽ bị phá vỡ bởi các cụm công trình. Khi đó Hà Nội chẳng khác nào phố huyện...", bà Yến nói thêm.

Đồ án là... trận đồ(?)

Không chỉ có người dân, giới chuyên môn dù cũng rất kỳ vọng vào bản quy hoạch mới công bố này cũng tỏ ra lo lắng về tính khả thi. TS Đào Ngọc Nghiêm, nguyên Kiến trúc sư trưởng TP Hà Nội thẳng thắn: "Đồ án Quy hoạch chung xây dựng Thủ đô đến năm 2030 và tầm nhìn đến năm 2050 như một trận đồ. Nếu thành phố không quyết tâm khép chặt lộ trình xây dựng từng dự án trong quy hoạch thì rất dễ bị vỡ trận".

Theo TS Đào Ngọc Nghiêm, tính từ bây giờ, Hà Nội có 19 năm để cụ thể hóa đồ án quy hoạch chung. Đó là khoảng thời gian đủ dài, nhưng chỉ cần một trong số các dự án của quy hoạch chung bị thay đổi hay chậm tiến độ sẽ rất dễ làm các dự án khác phải thay đổi theo. Nếu vậy, thành phố dù có thêm 19 năm nữa cũng không thể hoàn thành được bản quy hoạch chung như kỳ vọng.

Ông Nghiêm so sánh, tính cả bản quy hoạch chung lần này thì từ năm 1954 cho đến nay, Hà Nội đã qua 6 lần được quy hoạch tổng thể. Nhưng ở tất cả những lần trước, bóng dáng của các quy hoạch đã hầu như không xuất hiện trên thực tế. Ở bản quy hoạch lần này, thành phố nhận được rất nhiều đóng góp ý kiến của các đơn vị liên quan đến quy hoạch và còn được nhiều quốc gia trên thế giới giúp đỡ. Đây được xem là cơ hội cực kỳ thuận lợi để Hà Nội được xây dựng thành Thủ đô văn minh, hiện đại. Chính vì vậy, nếu lần này chúng ta không thực hiện được thì sẽ rất khó có một bản quy hoạch cụ thể và rõ ràng khác để thực hiện sau này.